انواع استانداردهای مورد استفاده برای فولاد
فولاد از جمله مهم‌ترین عناصر مورد استفاده در صنایع مختلف به خصوص در صنعت ماشین سازی و قطعه سازی به شمار میآید. فولاد به چهار نوع اصلی: کربنی (کربن‌دار)، آلیاژی، ضد زنگ و فولاد ابزار تقسیم بندی می‌شود. هر نوع فولاد نیز خود به درجات مختلف دسته‌بندی می‌شود.
استانداردهای موجود در صنعت برای فولاد، به طبقه بندی انواع مختلف آن کمک زیادی می‌کند. در ادامه این مطلب به معرفی انواع استانداردهای مورد استفاده فعلی برای فولاد می‌پردازیم.
-
موسسه استانداردسازی آلمان (DIN)
DIN در ابتدا مخفف عبارت آلمانی Deutsch Industrienorm، به معنای استاندارد صنعت آلمان بود، ولی اکنون مخفف عبارت آلمانی Deutsches Institut für Normung، به معنی موسسه استانداردسازی آلمان است. در سال 1974، سازمان بین‌المللی استانداردسازی در یورونرم 27-74، این استاندارد را به‌روز کرد. حروف مورد استفاده در این استاندارد، نشان دهنده نوع فولاد، تکنیک ذوب، مواد آلیاژی و شرایط پردازش هستند، در حالی که اعداد مورد استفاده، نشان دهنده مواد فولادی، محتوای کربن، استحکام کششی و عدد نقطه ثابت عنصر آلیاژ اولیه است.
-
AISI-SAE (موسسه آهن و فولاد آمریکا – انجمن مهندسین خودرو)
استانداردهای فولاد AISI-SAE از سال 1941 در داخل آمریکا و سایر کشورها جهت طبقه بندی فولاد مورد استفاده واقع شده است. در این استاندارد یعنی AISI، از حروف پیشوند برای فرآیند فولادسازی استفاده می‌شود. حرف ‘C’ برای فولادهای ساخته شده در کوره فولادسازی روباز و یا کوره پایه اکسیژن، حرف ‘E’ برای کوره‌های قوس الکتریکی مورد استفاده قرار گرفته می‌گیرد. حرف ‘L’ در این نام نشان دهنده وجود سرب به عنوان یک جزء اضافی می‌باشد. با وجود اینکه دیگر از این استاندارد استفاده نمی‌شود و تا حد زیادی توسط SAE و ASTM و سایر استانداردهای آمریکایی جایگزین شده است ولی همچنان به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-
انجمن آمریکایی تست و مواد / انجمن مهندسین مکانیک آمریکا ASTM (ASME)
استانداردهای فولادی ASTM برای طبقه بندی، ارزیابی و مشخص کردن خواص شیمیایی، مکانیکی و متالورژیکی انواع فولادها استفاده می‌شود که عمدتاً در ساخت قطعات مکانیکی، قطعات صنعتی و عناصر ساختمانی استفاده می‌شود. بسیاری از تجهیزات مرتبط دیگر فولادهای کربنی، ساختاری، ضد زنگ، فریتی، آستنیتی و آلیاژی از جمله گزینه‌ها هستند.
این استانداردهای فولادی به آزمایشگاه‌ها و پالایشگاه‌های متالورژی، سازندگان محصولات و سایر کاربران نهایی فولاد و تغییرات آن در تضمین کیفیت و استفاده ایمن از طریق فرآیندهای پردازش و کاربرد صحیح کمک می‌کنند. استاندارد ASTM یک استاندارد متداول است که بر ویژگی ها و عملکرد محصول تمرکز دارد.
مقاله معرفی پرس برک و قابلیت های فنی آن
-
استاندارد یورونرم Euro norm (EN)
استاندارد یورونرم که به استاندارد اروپایی نیز شناخته می‌شود. همانطور که از نام این استاندارد بر میآید، در سراسر اتحادیه اروپا برای طیف وسیعی از صنایع صنعتی، تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. استانداردها ممکن است مطابق با استانداردهای جهانی ISO یا IEC باشند، یا ممکن است تغییرات محتوایی ویرایشی یا فنی برای کاربرد در اتحادیه اروپا داشته باشند، که با بازنگری‌های پیوست شده به استاندارد بین المللی، یا توسط یک سازمان استاندارد اروپایی توسعه یافته باشند. با وجود این که استاندارد یورونرم در بسیاری از کشورهای اروپایی به طور گسترده تایید شده و موثر است، اما سیستم‌هایی مانند DIN آلمان، BS بریتانیا، AFNOR فرانسه و UNI ایتالیا همچنان به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند و اغلب در بسیاری از مقالات و مشخصات دیده می‌شوند. در کشور ایران نیز، استانداردهای DIN آلمان و استاندارد چینی GB یا YB برای فولاد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
-
استانداردهای فولاد ژاپن (JIS)
از استاندارد فولاد JISبه صورت گسترده در سراسر منطقه آسیا و اقیانوسیه استفاده می‌شود. سایر سیستم‌های ملی استاندارد، مانند استانداردهای کره‌ای، چینی و تایوانی، مکرراً الزامات استاندارد فولاد JIS را به عنوان یک پایه پذیرفته‌اند. برای مواد فولادی، استاندارد صنعتی ژاپن (JIS) به دو نوع تقسیم می‌شود:
- فولاد سازه: شماره مواد مشابه با CNS است. برای مثال، S30C به معنای این است که فولاد محتوای 0.30٪ کربن است.
- استفاده دیگر از فولاد کربنی و فولاد آلیاژی: این نوع شماره مواد به سه قسمت تقسیم می‌شود. بخش اول به مواد، قسمت دوم به مشخصات یا کاربرد فولاد و قسمت سوم به نوع فولاد اشاره دارد.
-
سایر استانداردهای فولادی
علاوه بر استانداردهای بیان شده، استانداردهای دیگری نیز که توسط کشورهای تازه صنعتی شده مانند چین (استانداردهای GB و YB)، هند (استاندارد IS) و برزیل (استاندارد NBR) وجود دارد. همچنین برخی از کشورهای مشترک المنافع از استاندارد GOST روسیه استفاده می‌کنند.